TMMOB Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şube binasının tahliye edilmesi için ikinci kez Zonguldak İdare Mahkemesi'nde dava açıldı. İl Özel İdare
TMMOB Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şube binasının tahliye edilmesi için ikinci kez Zonguldak İdare Mahkemesi’nde dava açıldı.
İl Özel İdare’nin Zonguldak İdare Mahkemesi’ne başvurarak açtığı tahliye davası odanın lehine sonuçlanmıştı. Ancak Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü binanın sahibi olarak ikinci davayı açtı.
TMMOB Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şube Başkanı Çağlar Öztürk, açıklamasında açılan davalarla ilgili Zonguldak Valisi Mustafa Tutulmaz’ı hedef göstererek “SORUYORUZ !!!!!
BU KİN BU NEFRET NİYE” dedi.
Şube Başkanı Çağlar Öztürk’ün açıklaması şöyle;
SORUYORUZ !!!!!
BU KİN BU NEFRET NİYE…
59 yıldır odamızca kullanılan Zonguldak Şube Binamızın kamu yararı gözetilmeden TTK’dan alınarak tahakkuk etmemiş vergi borcu karşılığında Hazine’ye, oradan da sözüm ona ‘Millet Kıraathanesi’ yapılmak üzere Çevre ve Şehircilik Bakanlığına devri bizlerce TMMOB’ye ve Odamız’a yapılmış bir saldırı olarak görülmektedir.
Kullanılan yöntemin tamamen yasaların arkasından dolanmak olduğu ve Odamız’a karşı hülle yönteminin uygulandığını göstermesi açısından ibret vericidir.
Bu kapsamda Maden Mühendisleri Odası’na Valilik’in istemi ile tahliye davası açılmış ve davanın hukuksuzluğu mahkemece teyit edilerek, tahliye davası Odamız lehine sonuçlanmıştır. Ancak Zonguldak Valiliği binanın tahliyesine ret kararını beğenmemiş olacak ki, bu defada Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü üzerinden yeni bir tahliye davası açtırmıştır.
44 yıldan bu yana kömür kongrelerinin mutfağı olarak çalışmalara ev sahipliği yapan, pek çok bilimsel rapor ve araştırmayı madencilik sektörünün hizmetine sunan Odamız, aynı zamanda kentin kültürel yaşamının bir bileşeni olarak faaliyetlerde bulunmuş, katkı koymuş, şehrin sosyal yaşamının şekillenmesinde rol almış ve bu kimliği ile öne çıkmıştır.
Dünya Madenciler Günününü; sanat camiası, spor camiası, öğrenciler ve Zonguldak halkının katılımı ile yaptığı etkinlikler vasıtasıyla bir şölene çevirmiş ve bu konuda halkımızın taktirini kazanmıştır.
Odamız kullandığı binanın salonunu diğer sivil toplum kuruluşlarının sosyal ve kültürel etkinliklerine açması yanında, şehrimize de pek çok sanatçıyı, gazeteciyi, kültür adamlarını konuk etmiş; söyleşi, kitap imza günleri, panel vb. etkinliklerle kentin tanıtımına önemli katkılar koymuştur.
Zonguldak ve madencilik için bu kadar önemli çalışmalara imza atmış ve katkı koymuş TMMOB Maden Mühendisleri Oda’sı öyle anlaşılıyor ki birilerini rahatsız etmiş olacak ki dolaylı ve dolaysız saldırıların hedefi haline gelmiştir.
İlimizin Mülk-i idare amiri Sayın Vali Mustafa TUTULMAZ’ın Maden Mühendisleri Odası binasının tahliye edilmesi için ısrarı anlaşılır gibi değildir. Daha önceki bir görüşmemizde, “bu bir hukuki süreçtir, hukuka uyarız” diyen sayın Vali ne oldu da yeni bir dava açtırma gereğini duydu? Öyle anlaşılıyor ki olay, hukuki olmaktan çıkartılıp siyasallaştırılmıştır.
Son zamanda Odamız özellikle AKP il, ilçe yöneticileri ve milletvekillerince yer ve zaman mevhumu önemsenmeden her platformda saldırıya maruz kalmıştır.
TBMM Amasra Araştırma Komisyonu toplantısında bile, hiç yeri ve gündemi olmaması gerekirken, bilgi vermek için bulunduğumuz ortamda Zonguldak AKP Milletvekili Sayın Hamdi UÇAR saldırılarına devam etmiş ve cevap verilmesine fırsat vermeden toplantıyı terk etmiştir.
Aynı şekilde davete icabet nezakettir düşüncesi ile AKP İl Yönetimince davet edildiğimiz ve “Türkiye Yüzyılı” vizyonu adı altında Zonguldak’la ilgili herhangi bir konu üzerinde durulmayan ve kendi deyimleri ile “Şehir Buluşmaları” toplantısında da yaptığımız bir eleştiriye karşı, muhatabımız Sayın Milletvekilleri olmasına rağmen AKP İl Başkanı’nın Odamız binası hakkında demagojik sözlerine maruz kaldık.
Kendileri gibi düşünmeyenleri yok sayan bu anlayışın, sözüm ona “Şehir Buluşmasından” anladıkları toplumu kendilerinden olan ve olmayan diye ayrıştırmak ve ötekileştirmek olduğu açıktır. Dolayısıyla Odamız ve TMMOB camiası; sivil toplum örgütlerinin, sendikaların, halkımızın da katılımı ve desteği ile, bu anlayışa karşı mücadele etmeye devam edecektir
Kamuoyunun düşünceleri, talepleri bizler için anlamlı ve değerlidir. Bu nedenle bu talepler yetkililer tarafından dikkate alınmalıdır. Talebimiz bu haksız ve usulsüz girişimden bir an önce vazgeçilmesidir.”
MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI ZONGULDAK ŞUBESİ‘NİN TARİHÇESİ
27 Ocak 1954 tarihinde, 6235 sayılı ‘Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği‘ (TMMOB) yasası çıkarıldı. Bu yasanın geçici 2. ve 3. maddelerine göre o tarihte faaliyette bulunan birlikler, üç ay içinde kendi genel kurullarını yapacaktı.
1930 yılında Zonguldak‘ta kurulan Türk Yüksek Maden Mühendisleri Cemiyeti, 26.06.954 tarihinde yaptığı olağanüstü genel kurulda, TMMOB birinci genel kuruluna cemiyeti temsilen katılacak delegeleri belirledi. Belirlenen ‘delege isim listesini‘ 26.06.1954 tarih ve 3615 sayılı yazıyla Nafia Vekâleti‘ne (Bayındırlık Bakanlığı) resmi yazı ile gönderildi. 18-22 Ekim 1954 tarihleri arasında örgütlerden, Bakanlığa bildirilen 232 delegenin katılımıyla, Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi‘nin konferans salonunda TMMOB‘nin ilk Genel Kurulu yapıldı. Kendi organlarını oluşturan TMMOB‘de, birliğe bağlı odaların kurulmasına karar verildi.
Henüz TMMOB‘ye bağlı ‘ihtisas‘ odalarının kuruluşunu tamamlanmaması nedeniyle Zonguldak Maden Teknik Okulu mezunu Maden Mühendisi Halil Onat, 1954 yılında kurulan ‘Türk Maden Mühendisleri Cemiyeti‘ temsilcisi ve Zonguldak Yüksek Maden Mühendis Mektebi Mezunu Yüksek Maden Mühendisi Azmi Halulu ‘Türk Yüksek Maden Mühendisleri Cemiyeti‘ temsilcisi olarak TMMOB Yönetim Kuruluna girdiler.
TMMOB‘nin kuruluşunun ardından birliğe bağlı odaların ilklerinden olan Maden Mühendisleri Odası‘nın (MMO) kurucu genel kurulu, 20 Aralık 1954 tarihinde toplandı. Genel kurulun delegeleri, Türk Yüksek Maden Mühendisleri Cemiyeti, Türk Maden Mühendisleri Cemiyeti, Karabük Ağır Sanayi Mühendisleri ve Türk Mühendis Jeologlar Derneği üyelerinden oluşturuldu. Vilayet Makamına, MMO‘ nun genel merkez adresi olarak, Atatürk Bulvarı, No: 24‘te bulunan ve merkezi Zonguldak‘ta olan Türk Yüksek Maden Mühendisleri Cemiyeti Ankara Şubesinin lokali bildirildi.
Zonguldak Yüksek Maden Mühendis Mektebi Mezunlarından Azmi Halulu Nevzat Yerdel, Bahri Savaşkan, Rauf Alpsoylu, Hilmi Sanalan, ‘Türk Yüksek Maden Mühendisleri Cemiyeti‘ temsilcisi, Zonguldak Maden Teknik Okulu mezunlarından Halil Onat, Mümtaz Gerçek, Mahmut Başbölük, Mekarim Dereköy, Kemal Erdem, Abdulkadir Eryılmaz ‘Türk Maden Mühendisleri Cemiyeti‘ temsilcisi olarak MMO Kurucu Dönem (20 Aralık 1954 – 9 Mart 1955) Yönetim Organlarında görev aldılar.
Kurucu Genel Kurulun dilek ve temenniler bölümünde söz alan Halil Onat; “Maden mühendislerinin kesif olduğu Zonguldak ve Garp Linyitleri İşletmelerinde odanın birer şubesinin açılması için İdare heyetine vazife (görev) verilmesi” dileğinde bulundu.
MMO‘ nun kuruluşundan üç ay sonra, 9 Mart 1955 Çarşamba günü, saat 10.00‘da Ankara Kızılay Genel Merkezi Toplantı Salonu‘nda ve o günlerin deyimiyle Maden Mühendisleri Odası Umumi Hey‘et Toplantısı ( ilk genel kurul) gerçekleşti.
MMO‘ nun ilk genel kurulunda, Divan Başkanlığı‘na Halil ONAT tarafından sunulan 12 imzalı dilekçe oylandı ve Zonguldak‘ta bir şube açılması kabul edildi.
Bu yetki doğrultusunda dönemin başlarında, Halil ONAT başkanlığında bir komisyon oluşturuldu. Komisyon yaptığı çalışmalar hakkında periyodik olarak yönetim kuruluna rapor verdi.
17 Haziran tarihli, MMO yönetim kurulu kararında; “Zonguldak‘ta şube açılması mevzuunda yapılan görüşmede odanın maddi durumunun halen müstakar (istikrarlı) bir hale gelmemiş olması, aza (üye) kayıt, işlerin tamamlanmamış bulunması ve henüz oda talimatnamesinin 69 uncu maddesi bu kararın Zonguldak için yerine getirilmesine imkân vermemiş olması göz önünde tutularak Bay Halil ONAT‘ın bu hususları Zonguldak‘taki üyelerimize duyurmasına intizaren (beklenirken) kararın müteakip toplantılardan birinde verilmesinin kararlaştırıldığı” belirtiliyor.
Zonguldak Kömür Havzası‘nda 1955 yılında 30‘u yabancı uyruklu olmak üzere -hepsi henüz oda üyesi olmayan- 150‘ye yaklaşan maden mühendisi bulunuyordu.
1955 yılındaki oda tüzüğünün 69. Maddesi ‘şube ve mümessillikler‘ başlığı altında “… Ancak şube açılabilmesi için o mahalde en az 80 azanın bulunması şarttır …” ifadesinden anlaşılacağı gibi Mayıs 1955 tarihinde Zonguldak‘ta en az 70 üyenin odaya kayıt yaptırmadığı ve bu konuyla ilgili Halil ONAT‘ın çalışmalarını hızlandırması ve bir sonraki genel kurula kadar bu çalışmaları hazırlaması istendi.
11 Ağustos 1955 tarihli yönetim kurulu kararında da “Zonguldak‘ta şube açılması hakkında Bay Halil ONAT‘ ın yapmış olduğu temas hakkında izahatı dinlendi ve Zonguldak şubesinin açılışının ve kongrenin Aralık ayının ilk 15‘i içinde yapılmasına karar verildi” deniliyor.
Zonguldak şubesinin kuruluşu ile ilgili 13 Kasım 1955 tarih ve 22 sayılı yönetim kurulu kararı aynen şöyledir: “11.8.1955 gün ve 17 sayılı İdare Heybetimiz kararı gereğince 1955 yılı Aralık ayının ilk 15‘i içinde Zonguldak Şubemizin açılması ve kongrenin yapılması için aşağıda gösterilen hususların icrası karar altına alınmıştır. MMO Zonguldak Şubesinin kurulması İdare Heybetinin ve Oda Umumi Heybet içtimasına iştirak edecek % 20‘lerin seçimini tertiplemek üzere, Halil ONAT, Tevfik AYYILDIZ ve Nejat OKLAR‘dan oluşan 3 kişilik bir müteşebbisler heybetinin kurulması, Zonguldak Şube Kongresinin 4.12.1955 Cumartesi günü saat 15‘de Yayla Sineması‘nda yapılması karalaştırılmıştır.”
2 Aralık 1955 tarihli Zonguldak Sabah Gazetesi 2 gün sonra yapılacak açılışın haberini veriyordu. Haberde de duyurulduğu gibi, 1955 yılının Madenciler Günü‘nde, Ereğli Kömürleri İşletmesi (EKİ) Yayla Sinemasında toplanan Genel Kurulda Zonguldak Şubesi kuruldu.
Maden Mühendisleri Odası‘nın 19 Ocak 1956 tarihinde yapılan 2. Genel Kurulunda, 3. Genel Kurulun Zonguldak‘ta gerçekleştirilmesine oybirliği ile karar verildi. Bu karar doğrultusunda odanın 3. Genel kurulu 14 Ocak 1957 Zonguldak‘ta, yine EKİ Yayla Sinemasında yapıldı.
MMO‘ nun 4. dönem çalışma raporunda: “14 Ocak 1957 Zonguldak‘ta akdedilen III. Umumi Heyet Kongremize iştirak eden sayın delegelerimiz EKİ‘ nin misafiri olarak kömür ocaklarını, Lavuar ve Çatalağzı Elektrik Santralı‘ nı gezmişlerdir. Delegelerimizi misafirhanesinde kabul eden ve teknik gezilerin tahakkukunu temin eden Ereğli Kömür İşletmesi‘ne teşekkürlerimizi arz ederiz” denmektedir.
MMO‘ nın 3. Genel Kurulu öncesinde ve 1958 yılına kadar Zonguldak Şubesi hakkında bilgiye henüz ulaşamadık. İlk şubenin, ilk genel kurulun yapıldığı bilinmekle birlikte kesin bir kongre tarihine de rastlayabilmiş değiliz. Bunun nedeni olarak da 15 yıl boyunca Zonguldak Şubesi‘nin EKİ‘ nin bir yan organı olarak faaliyet göstermesine bağlanmaktadır. Şubesinin 17. dönemine kadar EKİ Genel Müdürü başkanlılığında, EKİ‘ nin üst düzey yöneticiliği görevlerinde bulunan bürokratların şube yönetimini de oluşturdukları bilinmektedir.
Hantal olduğu kadar antidemokratik de olan bu durum maden mühendisi camiasında tepki topladı ve MMO‘ nun, 11 Şubat 1961 tarihinde yapılan 7. Genel Kurulu‘nda: “Zonguldak Şubesinin kapatılmasıyla ilgili hususların görüşülmesi ve bir karar alınması müzakereleri” gündeme alındı.
Şubenin kapatılması konusunda söz alan delegeler, Zonguldak Şubesi‘nin 1956 – 1961 yılları arasında önemli bir etkinliğinin bulunmadığını ve mali denetime tabi olmayan şubenin maddi külfet getirdiğini ileri sürdüler. Gündemin görüşülmesi sırasında, Zonguldak‘ta örgütlü bulunan yüksek maden mühendisleri ve maden mühendislerinin kurduğu iki cemiyetin varlığı vurgulanarak, MMO Zonguldak Şubesi ile süre giden ilişkilerin iki rakip müessese şeklinde sürmekte olmasının rahatsızlığı dile getirildi. Zonguldak Şubesinin antidemokratik yapısına bir tepki olarak tarihteki yerini alan görüşmelerin ardından yapılan oylama sonunda şubenin açık tutulması kararı alındı.
1964 yılına kadar EKİ bünyesinde faaliyetini sürdüren ve EKİ Yayla Sinemasında görkemli genel kurular yapan Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şubesi, halen faaliyetlerini yürütmekte olduğu tarihi binaya taşındı.
Yapımına 1906 yılında başlanan, Ereğli Şirketi liman yükleme tesislerine üzerindeki bu tarihi yapı, Fransızlardan 1936 yılında teslim alınan ve teslim tutanaklarında Chargement rapide (hızlı yükleme) yazan tesislerin vagon sayım binasıdır.
Şimdilerde kentin önde gelen sosyal mekanlarından biri olan ve önce Maden Mühendisleri Cemiyeti ve daha sonra da MMO Zonguldak Şube Lokali olarak kullanılan bu yapı birçok açıdan da öneme sahiptir. Kentin endüstriyel tarihinin bir dönemine tanıklık yaptığı gibi yanındaki iskele Zonguldak tarihi açısından da çok özel bir yeri işgal eder. Bu iskele, Mustafa Kemal Atatürk‘ün 26 Ağustos 1931 tarihinde, Zonguldak‘a ayak bastığı iskeledir. O günden sonra kentte kutlanmaya başlayan “Gazi Günü” kutlamalarına etkin katılım sağlamış olan ‘Oda ve Cemiyet‘ kuruluşlarından bu güne kadar iskelenin korunmasını da sağlamıştır.
Bu tarihi bina, EKİ tarafından 1.6.1964 tarihinde Türk Maden Mühendisleri Cemiyetine aylık 50 TL bedel ile kiralandı. MMO Zonguldak Şubesine, Cemiyet‘te evraklarını koyacağı bir oda ayrıldı.
13.2.1984 tarih ve 84/6 sayılı yazı ile MMO Zonguldak Şubesi Yönetim Kurulunun, TTK Genel Müdürlüğü‘ne yazdığı yazıda MMO Zonguldak Şubesi ve Maden Mühendisleri Derneğinin, lokali birlikte kullanım sürecini özetledi ve lokalin MMO Zonguldak Şubesi‘ne kiralanmasını talep etti. Bu talep üzerine TTK Yönetim Kurulu‘nun 11 Ocak 1985 tarih ve 7 sayılı kararına bağlı olarak, 22 Ocak 1985 tarihinde yapılan protokolle tarihi mekan MMO‘ ya tahsis edildi.
Maden Mühendisleri Odası‘nın 55 yaşındaki ilk şubesi, bugün kendi tarihsel mekanında hala etkinliklerini sürdürüyor. Bu mekan tarihsel ölçekli birçok buluşmaya, toplantıya ev sahipliği yaptı. Kentin kaderine belirleyen politikalara karşı çıkan toplumsal muhalefetin odağı oldu.
TMMOB‘nin kuruluşuna katkı ve katılım sağlayan Zonguldak‘ta örgütlü mühendisler, Maden Mühendisleri Odası örgütlülüğünün de en etkin unsurlarından biri olarak kabul gördü ve 1930‘a kadar dayanan bu örgütlülük, MMO‘ nun ilk şubesini de ihtisas odalarının kuruluşunun hemen ardından Zonguldak‘ta oluşturuldu.
Oda, Cemiyetten devraldığı gelenekle Cumhuriyetin ilk yıllarından günümüze dek Zonguldak‘ta, görev yapan maden mühendisleriyle tüm çalışanların haklarını savunurken Zonguldak‘ta demokrasi mücadelesinin de başını çekti.
Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şubesi demokrasi mücadelesinin, teknik eleman ve emek mücadelesinin, varoluşundan bu güne hep içinde oldu. Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şubesi, Zonguldak‘tan tüm yurda örnek olan Demokrasi Platformunun öncülüğünü de bu tarihsel mekanda yaptı.
Yaptığı başarılı çalışmalar nedeniyle birçok ödülün sahibi olan Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şubesi, yalnızca üyelerinin mesleki gelişimi, sosyal dayanışmasıyla ilgili değil, kent için de birçok kültürel çalışmaya imza attı ve en sahipliği yaptı.
Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şubesi, maden mühendisliği örgütlülüğüyle birlikte özlük hakları için verilen mücadelenin yanı sıra, madencilik sektörünün bilimsel ve teknik yönünü ön plana çıkartarak, ülkemiz madencilik sektöründe yaşanan her gelişmeye ilişkin oluşturduğu politikaları, toplumun ortak yararına odaklanmış çözüm önerilerini yine toplumun önüne seçenek olarak getirmenin çabası içinde oldu.
Bunun en bariz kanıtlarından biri de kömür kongreleridir. Afişleri ve kitaplarının Oda arşivinden emek verenleri selamladığı Kömür Kongreleri, ortaya çıkardığı sonuçlarla madencilik sektörünün gelişiminde, elde edilen bilgilerin paylaşımında büyük rol oynadı.
Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şubesi‘nin, düzenleme sorumluluğunu 31 yıl önce üstlendiği Türkiye Kömür Kongresinin 1.‘si, 23 – 27 Ocak 1978 tarihleri arasında, 16.‘sı ise 26 – 28 Mayıs 2008 tarihleri arasında Zonguldak ve ilçelerinde Zonguldak Maden Mühendisleri Derneğinin katılımıyla iki yılda bir aralıksız olarak gerçekleştirildi.
1956 yılından sonra 1982 yılına kadar, yılda bir olmak üzere 26 genel kurul yapıldı. 1982 yılından itibaren bir dönem 2 yıla çıkarıldı ve sonrasındaysa 14 genel kurul yapıldı. Geçmişten günümüze toplam 40 dönemde 19 şube başkanı görev yaptı. Kuruluşundan itibaren başkan dahil 5 kişilik yönetim kurulu, 1998 yılından sonra başkan, 2. başkan ve 5 üye olmak üzere 7 kişiye çıkarıldı.
PUSULA